Karin Ramaker.

340 woorden, 2 minuten leestijd.

‘We drinken binnenkort een borrel!’
‘Ja! Leuk! Gezellig!’ En vervolgens hoor je niks.

Je hebt mensen die menen wat ze zeggen en doen wat ze zeggen, maar je hebt ook mensen die in hun enthousiasme iets zeggen en het later vergeten, geen tijd meer hebben, of die gewoon iets roepen in het moment. Er zijn nog een aantal afspraken, dineruitnodigingen en borrels waar ik naartoe moet, maar om de een of andere reden vinden ze nog steeds niet plaats. Vlinderen noem ik het: iets roepen in het moment dat je het echt meent, maar omdat je iemand toch niet goed kent, iemand later vergeet, of wat je hebt gezegd vergeet (door drank), of omdat het op een ander moment ineens niet meer relevant is of uitkomt, verdwijnt de belofte of het idee. Het was maar een uitroep.

Vroeger heb ik me vooral over dit fenomeen verbaasd, maar ik heb me er ook aan geërgerd. Ik zeg niet zomaar iets, en als ik tegen iemand zeg dat ik nog een keer langsga, dan doe ik dat ook. ‘Ik zie je wel weer’ is voor mij te vaag, maar voor de meeste mensen is dat volkomen normaal. Het hoort bij de conversatie.

Laatst was ik bij een theateravond en kwam ik in gesprek met een schrijver die daar een interview gaf. Er werd een borrel gedronken, en we leunden tegen de bar. Later zochten we een tafel op omdat het gesprek verdomde leuk en gezellig was. Hij vertelde dat hij bezig was met de laatste loodjes van zijn boek en dat er ergens in oktober waarschijnlijk een boekpresentatie gehouden zou worden. Ik zei in mijn enthousiasme dat hij me maar moest uitnodigen, en hij riep: ‘Ja, dat ga ik zeker doen!’ Ik wist dat ik het met een korreltje zout moest nemen, het was leuk als er echt een uitnodiging in de mail zou verschijnen maar ik moest me er niet op vastpinnen.

Een vlinder zoekt een bloem, fladdert erheen en neemt wat er nodig is om verder te vliegen.

256 woorden, 1 minuut leestijd.

Het werkt zo: als je alles kunt doen, vind je niets om te doen. Maar als je wordt verteld dat je niets kunt doen, vind je opeens van alles om te doen. De tuin bijvoorbeeld, daar kunnen nog wat herfstplantjes in, er kan nog wat onkruid weggehaald worden, dode takken gesnoeid. Gisteren kocht ik fuchsiaroze heideplanten, klaar om in potten gezet te worden. Dan moet er wel extra aarde bij. Voor je het weet, ben je een uur verder en steken er naalden in je bovenarm en elleboog. Even zitten dan maar.

Als je alles kunt schrijven, zit je starend naar je laptopscherm te bedenken wat je moet doen. Maar als je wordt verteld dat je niets meer kunt doen, schieten er opeens allerlei onderwerpen te binnen, en redigeer je je laatste manuscript – dat al lang naar uitgevers is gestuurd – toch weer opnieuw.

Het voelt alsof je wordt geplaagd.

Nu de herfst zijn intrede doet, bedenk je allerlei nieuwe gerechten. De stamppotten kunnen weer op tafel en er wordt een appeltaart gebakken. Maar alles moet veel langzamer, want je wilt geen steken voelen in je bovenarm en elleboog. Ik vraag wat vaker om hulp, hoewel dat niet in mijn aard ligt. Ik wil het eerst zelf proberen – liefst alles zelf doen, op mijn eigen tijd en tempo – maar gezien ik nu niet alles zelf kan, moet het maar met de nodige hulp. En als je dan samen de tuin onder handen neemt, op een zonnige herfstdag, is het eigenlijk best gezellig.

447 woorden, 2 minuten leestijd.

Op mijn boekenlijst staat al heel lang een boek van Kahil Gibran (Bsharri, 6 januari 1883 – New York, 10 april 1931), De Profeet. Hoewel ik het boek telkens niet bestel, zou het eigenlijk voorrang moeten krijgen. Waarom bestel ik het niet? Er is altijd een ander boek dat ertussen komt, terwijl dit boek dat eigenlijk niet verdient, vooral omdat één gedicht, een vertelling, steeds ‘de kop opsteekt’. Dit gebeurt zowel in mijn werk als in mijn gezinssituatie en vooral omdat het aansluit bij mijn levensvisie over kinderen. Kinderen zijn mij dierbaar, juist omdat ik zelf geen kinderen heb. Toen ik zeker wist dat ik zelf geen kinderen zou krijgen, dacht ik: misschien is dat omdat ik andere kinderen moet helpen. En met helpen bedoel ik niet per se alleen zorgdragen, maar helpen opvoeden.

Het gedicht verwoordt precies mijn gevoelens en gedachten over kinderen. Jarenlang hing er een schilderijtje aan mijn muur, ook in oudere huizen, met de tekst: Kinderen zijn kleine mensen.

Over kinderen

“Je kinderen zijn je kinderen niet. Ze zijn de zonen en dochters van ‘s levens hunkering naar zichzelf. Ze komen door je, maar zijn niet van je. En hoewel zij bij je zijn, behoren ze je niet toe. Je mag hun je liefde geven, maar niet je gedachten, want zij hebben hun eigen gedachten. Je mag hun lichaam huisvesten, maar niet hun ziel, want hun ziel verblijft in het huis van morgen, dat je niet kunt bezoeken, zelfs niet in je dromen. Je mag proberen hun gelijk te worden, maar tracht niet hen aan je gelijk te maken. Jullie zijn de bogen waarmee je kinderen als levende pijlen worden weggeschoten. Laat het buigen door de hand van de boogschutter een vreugde voor je zijn.”

In de afgelopen jaren heb ik, door te observeren en erbij te zijn — soms op afstand, soms van heel dichtbij — gemerkt dat verschillende ouders verschillende opvoedstijlen hanteren, altijd met de beste bedoelingen. Ik las een interview met au pairs in Nederland waarin stond dat Franse ouders wat afstandelijker met hun kinderen omgaan, terwijl Nederlandse ouders het belangrijk vinden om een goede band met hun kinderen te hebben en daar erg ver in gaan, zelfs door een vriendschappelijke relatie met hen te onderhouden. Of dit soort hokjesdenken altijd klopt, weet ik niet, maar wat ik wel weet is dat iedere ouder zijn of haar eigen bagage meeneemt en soms bewust of onbewust dingen verandert in de opvoeding.

Het is fijn als een kind tegen je aankruipt en je hem kunt omhelzen. Het voelt onprettig als je kind afstand van je neemt. Toch mag een kind dit doen, zijn eigen weg bewandelen en terugkeren om die armen weer op te zoeken.

296 woorden, 2 minuten leestijd.

Ze kwamen met z’n drieën de treincoupé binnen: twee meisjes, de een van amper drie jaar oud, de ander ongeveer zes. Hun vader droeg hen op in de vierzitter naast mij plaats te nemen. Ze legden hun rugzakjes op de bank en openden een papieren zak met daarin een grote appelflap. De oudste at vanuit de zak, terwijl de jongste het papieren zakje plat op haar schoot legde en een hap van de appelflap wilde nemen, maar werd tegengehouden door haar vader.

‘Zo knoei je alleen maar. Eet maar vanuit de zak.’

De jongste schudde haar hoofd; ze wilde zó eten. Ze nam een hap en er vlogen wat kruimels op het zakje. De trein wiebelde toen hij het station uitreed, de kruimels vielen van het zakje af.

‘Zie je wel, je bent aan het knoeien. Eet maar uit de zak, dan vallen de kruimels in de zak.’ Wat overigens niet helemaal waar was, er was namelijk geen ruimte in de zak voor de kruimels; ze vielen ernaast.

‘Ik vind het eigenlijk een slimme oplossing,’ zei ik voordat ik er erg in had.

De vader keek me onthutst aan. Ja, ik zat er ook nog. ‘Ze gebruikt het zakje als tafelkleed. Zo doe ik het ook altijd. Maar sorry dat ik me ermee bemoei.’

De vader keek stil naar zijn dochter, de dochter keek mij aan en haalde haar schouders op.

De trein wiebelde opnieuw, en er gleden wat kruimels naast het zakje op de stoel. De vader zuchtte.

‘Zie je nou? Dit is toch geen goede oplossing, er wordt alsnog geknoeid.’

Ik zweeg even voordat ik reageerde. Toen vroeg ik:

‘Hoeveel volwassenen knoeien met een appelflap? Wel of geen zakje?’