Het blijft voor mij een ding waar ik aantrek- en afstootgevoelens bij heb. Aan de ene kant zou ik dolgraag meer willen doen met waardebepaling achteraf, omdat het een soort van statement maakt voor een andere, betere wereld en wij nu eenmaal soms raar met waarde (geld) omgaan, aan de andere kant besef ik me steeds meer dat er ook haken en ogen aan zitten. Is waardebepaling achteraf een utopie? Waardebepaling gaat over gevoel. En dat laatste is iets waarmee ik worstel.
Een paar keer ben ik in aanraking geweest met de leuke kanten van waardebepaling achteraf. Iemand gaf mij een aantal goede tips, nam voor mij de tijd en gaf me daardoor energie en ik waardeerde dat zeer en het vertrouwen van de ander in mij was groot. Dat vertrouwen was groot omdat de ander erop vertrouwde dat ik goed wist om te gaan met de waarde die ik in zou schatten en de waardeoverdracht; het geven van die waarde. De waardebepaling achteraf zorgde bij mij voor positieve energie en ik stuurde een cadeautje op. Iets speciaals. Iets van mij voor die ander. Niet uit plichtsbesef maar om de oprechte waardering. Ik wilde niet te lang wachten met die waardeoverdracht, omdat ik meteen gekregen had en ik niet wilde dat de ander lang zou moeten wachten op die waardebepaling. Achteraf heeft in dit geval een week geduurd. De ander kon vrij snel genieten van mijn cadeau. Zij waren blij, en ik was blij.
(Het zit ‘m dus ook misschien in het ‘achteraf’. Waarom kan waardebepaling ook niet vooraf, tussenin én achteraf?)
Andersom bleek ik ook enorm vertrouwen te hebben in de mensen die ik sprak en meemaakte. Op het moment dat ik voor hen een bijdrage geleverd had waarbij zij geholpen waren, zij dit ook uitten, en er sprake was van een waardebepaling achteraf bleek (gelukkig) gros van de mensen oprecht die waarde in te schatten en achter te laten. Het ging in dit geval niet om wat het bedrag was maar dat men het enorm waardeerde wat er voor hen geregeld was; dat hun doel behaald was en zij met een goed en fijn gevoel naar huis gingen. Zij gaven een bedrag voor die waarde en dat was in alle oprechtheid. Het was dus ook zo dat er een paar mensen waren die de waarde niet bepaalden. Om wat voor redenen dan ook. Dat gaf bij mij een naar gevoel. Waarom? Omdat ik opeens de oprechtheid en waardebepaling in twijfel trok. Hoe kon het zo zijn dat je gebruik maakte van iemand’s diensten en daar geen enkele waarde aan gaf? Want in mijn opinie steekt iedereen tijd en energie en gevoel in wat zij doen. Hoe bepaal je die waarde, maar belangrijker nog, hoe bepaal jij dat die waarde helemaal niets is? Want in mijn geval zal ik altijd in overweging nemen wat de inzet van die persoon geweest is, wat ik aan kennis en visie meegekregen heb en of de ander zijn of haar doel goed bepaald heeft. Bovendien zal ik waarde bepalen op basis van mijn eigen gevoel; geeft het me energie? Voel ik me er door gegroeid op de een of andere manier? Zal ik er later ook nog iets mee doen?
Mijn stelling dus: Waardebepaling achteraf werkt alleen op basis van vertrouwen en oprechtheid.
Helaas zijn er altijd mensen die daar niet helemaal of helemaal niet oprecht en vanuit waardeschatting mee omgaan. Er dus van profiteren. En wat ís waarde precies? Voor de één is dat meer of anders dan voor de ander. En wanneer is waarde een geldbedrag en wanneer is dat fysieke arbeid, tijd en energie, advies en raad?
Hoi Karin, ik kwam laats een pdf tegen waar een aantal van jouw vragen in worden beantwoord: http://trustyourtalent.nl/download/concepten/PRINCIPIEEL_SAMENWERKEN.pdf
Ik heb het globaal doorgenomen en vind dat er een aantal nuttige dingen in staan. Mijn algehele indruk is dat het wat te ver doordraaft en dat het verzandt in het dichttimmeren en dichtmanagen van het hele onderwerp ‘waardebepaling’. Misschien heb jij er wat aan.
Ja, waardebepaling achteraf. Ik heb er zelf nog weinig ervaring mee. Eigenlijk gaat het in bovenstaande om twee zaken. Waardebepaling achteraf én over barteren. Een dienst of product ruilen voor een andere dienst of product. Dat heeft niets met waardebepaling achteraf te maken (in basis). Een barterdeal kan je ook heel goed vooraf afspreken, sterker, dat is al eeuwen gangbaar.
In (deze) tijd van economische neergang wordt barterdeals (ruilhandel) weer populairder.
Geen wetenschappelijke bron, maar toch: http://nl.wikipedia.org/wiki/Ruilhandel
Stad van Morgen haakt daar ook op in:
http://www.stadvanmorgen.com/buddy-waardesysteem
Het echt waarderen van een dienst achteraf is een mooi uitgangspunt. Echter, als je dienst niet wordt gewaardeerd, maar je hebt er wel veel energie in zitten, levert dat dus niets op.
Sommigen zeggen: Dan was ik blijkbaar met de verkeerde dienst op de verkeerde plaats. Maar is dat wel zo? Lijkt me een nogal snelle (misschien kortzichtige) conclusie.
Veel diensten zijn ook niet of moeilijk te waarderen of hebben een lage waardering.
Sommige projecten mislukken om verschillende redenen, moet dat dan op eigen kosten? Mag je iemand alleen belonen als het lukt?
De ruilhandel sta ik helemaal achter. Wat kan je nog meer bieden dan alleen geld.
Maar ik ben groot voorstander om vooraf in ieder geval richtlijnen te hebben wat er met de waardering gebeurt. Niet iedereen kan met onzekerheden omgaan en je kan de ander behoorlijk in verlegenheid of verwarring brengen. Dat merk ik bij veel mensen die waarde moeten bepalen achteraf. Vaak wordt er ook gekeken naar de marktwaarde en dat wordt dan (achteraf) betaald. Dan is het nog geen waardebepaling achteraf. Maar gewoon marktconforme waardebepaling die achteraf wordt vastgesteld.
Ik blijf het interessante materie vinden en ik kijk uit naar de ontwikkelingen. Ik ben er nog niet helemaal uit. Ik stoei er net als jij mee.
Kan je hier iets mee?
Groet,
Freerk Terpstra
http://www.FreerkTerpstra.com
@Freerk; jouw vraag: ‘mag je alleen belonen als het is gelukt?’ vind ik een goede. dat is dus ook waar mijn worsteling zit.
het is goed erover te brainstormen. het is goed om erover na te denken en alles zo breed mogelijk te zien. of we daar de antwoorden uit halen is een ander iets, maar zo kom je denk ik wel een eind.
Een aantal jaren terug heb ik een tiendaagse Vipassana meditatietraining (www.dhamma.org) gedaan. Ik heb tien dagen in stilte doorgebracht en gemediteerd van ‘s ochtends half vijf tot ‘s avonds half negen. Een ervaring die ik nooit had willen missen. Ik mocht zelf bepalen hoeveel geld ik over had voor deze training. Voorwaarde was wel dat ik de volledige training zou volbrengen. Wereldwijd worden er wekelijks trainingen in vipassana-meditiatie gegeven. En iedereen bepaalt achteraf zelf wat hij aan de organisatie wil betalen voor de ervaring.
Ik betrapte me er op dat ik in economische modellen ging denken. Ik kwam er op de laatste dag (we mochten voor het eerst weer praten) achter wat een verblijf in het meditatiecentrum kost. Ik heb dat bedrag toen verdubbeld met het idee dat er dan naast mijn kosten ook ruimte zou zijn voor een nieuwe cursist. Achteraf baal ik daarvan. Waarom was ik niet in staat om daadwerkelijk mijn hart te laten spreken?! Ik moest erkennen dat ik net als vele anderen vastzit in een vast denkpatroon met betrekking tot geld en waardetoekenning. Er werd gevraagd om m’n hart te laten spreken en in plaats daarvan koos ik voor de veiligheid.
In de avond van deze training kregen we een lezing over de meditatietechniek (zonder dat we daarop mochten reageren natuurlijk) en de achtergrond daarvan. In een van deze lezingen werd gesproken over een arme boer die de training in India volgde. Ruim tien dagen weg van zijn familie en land was eigenlijk al te veel. Toen hem werd gevraagd een bijdrage te leveren werd het ingewikkeld. Hij meldde zich kort na de training met een hand vol aarde. Hij kon niets aan geld missen maar had wel vruchtbare aarde en die schonk hij aan het meditatiecentrum.
Dat heeft me tot vandaag geraakt. Het gaat niet om de grootsheid. En natuurlijk, je kan niet leven van een hand vol aarde. Maar ik ben er van overtuigd dat je uiteindelijk krijgt waar je voor werkt en vooral wat je waard bent.
Groet
Mauricce