Vertellen hoe jij je werkelijk voelt, vooral tegen iemand die je dierbaar is en niet wilt kwetsen of iemand waarmee je een soort van machtsverhouding hebt, is best lastig. Sowieso vertellen hoe jij je voelt is soms best spannend. Je weet immers nooit hoe de ander zal reageren. Misschien wordt de persoon wel kwaad of raakt diep teleurgesteld. In jou.
Eerlijkheid bevrijdt daarintegen ook. Het bevrijdt je van een beklemmend gevoel. Het geeft lucht. Je ademt er beter van. Als je eenmaal één keer je gevoel hebt laten spreken, in een benauwende situatie, zul je merken dat een ander vaak totaal niet reageert zoals jij verwacht had.
Bovendien weten anderen precies wat zij aan jou hebben. Jij zult wél zeggen wat je er niet prettig aan vindt of wat je anders zou willen. Jij spreekt tenminste uit wat je mening is of je geeft een oprechte raadgeving. Daar hééft een ander tenminste wat aan. Bovendien ben ik een slechte pokerspeler. Ik laat veel te snel zien in mijn mimiek hoe ik ergens over denk. Verbloemen is niet aan mij besteed. Liever een ‘Ik vind het niet zo mooi’ dan een ‘Oja, wat enig!’
‘Honesty is the best policy. If I lose mine honor, I lose myself.’ — William Shakespeare.
Als ik eerlijk vertel wat ik voel en vind word ik gelijk opgesloten in een gesticht. Opluchting van korte duur ;-)
Heerlijk onderwerp @Karin. Ik deel graag hoe ik het zie/ervaar/beleef:
Vertellen hoe je je voelt kan gemakkelijk zijn als je primaire gevoelswoorden gebruikt zoals: Ik voel me bang, ik voel me boos, ik voel me verdrietig, ik voel me blij. Je houdt het gevoel dan bij jezelf.
Lastiger wordt het als je quasi gevoelens gebruikt zoals: ik voel me in de steek gelaten of ik voel me belazerd. Daarin spreek je geen gevoel uit maar een interpretatie of oordeel. De ander zal doorgaans reageren met een vecht/vlucht reactie.
Het wordt pas interessant nadat je het gevoel hebt uitgesproken. Bijvoorbeeld: ik voel me boos omdat ik… Gebruik met opzet ‘omdat ik’ en niet ‘omdat jij’ zodat je de oorzaak/reden/trigger voor je gevoel bij jezelf houdt. Dan is ook de kans dat de ander zich aangesproken voelt kleiner. Bijvoorbeeld: ik voel me boos omdat ik mezelf graag wil uitspreken zonder te worden onderbroken. Of: ik voel me verdrietig omdat ik behoefte heb aan ondersteuning.
En als je gevoel en behoefte hebt uitgesproken, kun je het verzoek om actie doen. bijvoorbeeld: ik voel me verdrietig omdat ik behoefte heb aan ondersteuning. Ik wil graag dat iemand me helpt met dit project, wil jij me helpen?
Bij het uiten van een mening kun je dit model ook grotendeels toepassen. Het helpt enorm als je oordelen zoveel mogelijk vermijdt en in plaats van de oordelen de feitelijke waarneming benoemt. Een oordeel kan zijn: jouw rapport was waardeloos. De feitelijke waarneming kan zijn: jouw rapport voldeed kwam niet overeen met de afspraken die we erover hadden gemaakt.
@Peter de Kock:
‘Gebruik met opzet ‘omdat ik’ en niet ‘omdat jij’ zodat je de oorzaak/reden/trigger voor je gevoel bij jezelf houdt’
Dat is misschien de enige reden waarom een uitleg een ruzie kan worden, als iemand dat tegen mij zegt. Ik ontplof bij ‘jij’ argumenten. Dat jij het vindt wil niet zeggen dat de hele wereld het denkt. Hou het lekker bij jezelf!
Ik heb in de ik-vorm leren spreken toen ik met kinderen ging werken. Zoveel cursussen in gehad. Gordon methode.
Gordon? Dan zal wat ik schreef heel bekend zijn voor je @Karin. Ik heb het van Marshall Rosenberg, grondleger van het model van Geweldloze Communicatie.
Eerlijkheid bevrijdt! Het is allemaal zo waar. Het fijne van je blogs is dat het mij vaak weer even de juiste weg op helpt.