Toen ik besefte dat december alweer begonnen was (hoe dan?) en er dus lijstjes gemaakt konden worden, ook op blogs, bekeek ik mijn boekenkast en zag dat ik niet zoveel gelezen had als het jaar ervoor. Minder tijd, minder leuke boeken? Ik wist het niet. Maar de boeken die ik afgelopen jaar las waren wel allemaal pareltjes. Hier mijn boekenlijstje van 2020.

Innerlijke rust – Seneca (Vincent Hunink)

‘We hebben alles wat we willen, kunnen ons alles veroorloven. En toch zijn we ontevreden met ons leven. En vooral ontevreden met onszelf.’ Zo begint de tekst op de achterkant van een boekje. Vincent Hunink vertaalde de teksten van de Romeinse filosoof Seneca naar hoe wij nu spreken en verwoorden. Seneca legt in dit boekje duidelijk uit wat het probleem precies is. ‘Als je niet duidelijk hebt wat je wilt en geen heldere keuzes maakt, blijf je lang onrustig en verveeld.’ Eigenlijk geeft Seneca aan de lezer, via de heldere vertaling en duiding van Hunink, een handleiding hoe praktisch te leven en te denken. Zorgvuldig vrienden uitkiezen, je niet druk maken om zinloze zaken, niet telkens wisselen van plan. Alleen zo, zegt hij, creëer je rust en balans.

Ik was verbaasd over dit boekje. Dat een Romeinse filosoof mij weer even met beide benen op de grond zet.

De Opgang – Stefan Hertmans

Ik hoorde de schrijver voor het eerst vertellen over zijn nieuwe boek bij Mondo, later las ik dit artikel in de Groene en wist het. Dit boek moet ik lezen! En ik las, en las en kon meelopen met de hoofdpersonages, voelen wat er in dat huis gebeurde. Het boek gaat over de SS-er Willem Verhulst en zijn vrouw Mientje, tevens de vroegere bewoners van het huis waar Hertmans twintig jaar woonde. Als Hertmans beschrijft hoe vochtig en koud het in huis is en hoe de trap en het hout kraakt loop ik er zelf.

Ik merk dat ik heel erg van boeken hou met waargebeurde elementen die de schrijver omvormt tot fictie. Het had waar kunnen zijn, of, als je je fantasie gebruikt had het zo kunnen gaan. (Joris van Casteren schrijft ook zo, ik hou ervan.) Laten we het feitelijke fictie noemen. Het is een spannend verhaal, neemt je direct mee in een woelige tijd met mensen die je lijkt te kennen maar niet goed genoeg kent. Althans, ik denk dat Mientje dit zo gevoeld moet hebben …

Jonathan Zeemeeuw – Richard Bach

Het boek is al oud en ik las het deze zomer weer eens. Voor het hele verhaal kun je hier verder lezen. Het is betoverend, leerzaam en voor alle leeftijden. Vind ik.

Geleende Tijd – Jean Pierre Rawie

Een gedichtenbundel. Ik zag iets over deze schrijver voorbij komen bij een televisie programma maar weet niet meer welke het was. Ik bestelde de bundel meteen en was blij verrast. Een gedichtenbundel lees je anders dan een boek. Niet snel, niet door veel bladzijdes achter elkaar te lezen. Gewoon een gedicht op je in laten werken. Wat staat er nu echt? Prominent onderwerp is de dood, de vergane tijd, de melancholiek ervan, maar o zo mooi beschreven. Een voorbeeld:

Foto

Mijn moeder heeft de foto uitgekozen die na zijn dood het meeste op hem lijkt.

Naarmate langzaam de meedogenloze, mij nog veranderende tijd verstrijkt,

fixeer ik hem steeds meer in deze pose; het raam, de stoel, het boek dat hij bekijkt, en al mijn komende metamorfosen worden door mij aan dit portret geijkt.

Straks ben ik even oud als hij op deze foto. Nog even, en wat is geweest wordt weer zoals het was in den beginne:

Dezelfde sluitertijd. Ik zit te lezen in deze kamer, en het licht valt binnen door een verdwenen raam waarbij hij leest.

Prachtig toch?

The Trial – Franz Kafka

Het liet me niet los, die woorden die een advocaat uitsprak die haar man en andere ouders bijstaat in de Kinderopvangtoeslagenaffaire. Het gevoel dat zij kreeg toen zij te maken kreeg met stugge, onverbiddelijke en gesloten ambtenaren. Je zou het kunnen vergelijken met het boek van Franz Kafka, zei ze, het Proces. Ik bestelde de Engelse versie (The Trial) en was al vanaf de eerste bladzijde gegrepen door het verhaal van iemand die zonder enig besef wat er gebeurd is gearresteerd wordt en niet te horen krijgt waarom. Hij heeft iets ergs gedaan, iets nagelaten of iets anders maar ze vertellen hem niets. ‘Ze’ ,de bewakers, zijn bot, onaangenaam en keren de ontstane situatie zelfs om. De hoofdpersoon is lastig en vraagt te veel. Het boek is nog niet uit maar ik vind nu al dat hij op deze lijst hoort.

Wil je mijn blog steunen met een kop koffie donatie? Ik doneer een kop koffie.

Wil je mijn blogstukjes in je mail ontvangen? Abonneer je dan hier.