Toen wij in het huis aan het opruimen waren vonden we een doosje met zwart-wit foto’s die ons onbekend bleken. Het waren een paar kleine foto’s met een blond kind en onbekende volwassenen. ‘Wie zijn dit?’ vroeg ik me hardop af. ‘Dit moet pa zijn.’ reageerde broer. We keken nog eens goed. Dit ventje, een jaar oud, want op de achterkant stond geschreven 1947, was bij mensen in Enschede. Ook dit stond achterop. ‘Daar heeft papa nooit over gesproken.’ mompelde ik. ‘Wist hij het wel?’ vroeg broer. Dat was een goede vraag.
Blijkbaar was mijn vader eerst ondergebracht bij een pleeggezin of iets dergelijks, voordat hij in het gezin terecht kwam die ik kende als opa en oma. De adoptie was erna rond en op ongeveer twaalfjarige leeftijd werd zijn naam bij wet veranderd. Ooit heb ik bij het centraal bureau voor genealogie in Den Haag een akte gezien waarop stond dat zijn naam werd veranderd. Wat weet je als je twaalf bent van de naam die bij je hoort?
Mijn vader staat op een foto buiten voor een huis in een box met zijn knuistjes om de spijlen. Hij kijkt naar degene die de foto maakt. Op een andere foto staan een oudere man en vrouw en, wat ik denk, hun dochter. Zij houdt mijn vader lachend omhoog. Het ziet er warm en liefdevol uit. Wie zijn deze mensen? Waarom Enschede? Wat is er met mijn vader gebeurd toen hij geboren was en zijn moeder overleed en zijn vader er niet was?
In de eerste levensjaren is een warme en liefdevolle omgeving belangrijk. Als je weggetrokken wordt van het ene gezin naar het andere kan ik me voorstellen dat er een onveilig gevoel optreedt. Als je net gewend bent geraakt aan de verzorgers die je net leert kennen maar weer moet vertrekken weet je niet meer wat je kunt verwachten in volgende relaties. Sommige mensen testen anderen. Als ik dit zeg of doe, hou je dan nog van mij? Andere mensen zijn heel aanhankelijk of juist contactvermijdend en zelfstandig.
Waarschijnlijk zullen we nooit te weten komen wie deze mensen waren. Ze zitten bewaard in een doosje met foto’s en zullen daar blijven. Ik vraag me af of mijn vader geweten heeft van deze familie in Enschede. Dat hij daar een tijdje geweest is en opgevangen en verzorgd is door wat ik zie als betrokken en lieve mensen. Het is een verstild beeld geworden. En stukje verleden dat tijdens het opruimen van het huis opeens naar de oppervlakte kwam. Een puzzelstukje.