Karin Ramaker.

‘Ik ga naar een speelparadijs voor volwassenen.’ vertelde ik aan een achtjarige. Ze maakte een ‘O’ met haar mond en kreeg ogen als schotels toen ik vertelde waar ik precies naartoe ging. ‘Maar dat is ook een paradijs voor kinderen hoor!’ We gaven elkaar een boks.

En ik bedenk me altijd, voordat ik er ben, dat ik waarschijnlijk veel zie zodat ik ook veel te schrijven heb als ik weer thuis ben. Ruzies in gangpaden, ruzies over kleuren, kleedjes en meubels. Of kinderen die besluiten middenin een gangpad driftig te worden. Bij de coffee corner zouden er mensen kunnen voordringen waardoor ook irritaties zouden ontstaan.

Niets van dit alles. Vandaag was het druk maar niemand had ruzie. De kinderen wandelden braaf mee met hun ouders en bleven rustig aan tafel zitten tijdens de lunch en aten netjes hun muffin op. De mensen waren gemoedelijk en wachtten rustig op elkaar.

Ik ging voor een vitrinekast maar ging weg met pannenlappen, twee hoezen om kleding in te bewaren, bestek, een kandelaar, vetplant en verse kaneelbroodjes. Ik had bijna een octopus knuffel gekocht voor neefje maar hij woont al in een dierentuin. Er komt vast nog wel een volgende keer dat we naar de Ikea gaan.

Het leest als een thriller, ook al was het, denk ik, niet de bedoeling. Ik heb het over het boek van `Marcel Maassen, over een moeder die heel haar leven in haar herinneringen en beschrijvingen van haar jeugd gaten open laat en daardoor haar dochter, na haar dood, achterlaat met een heleboel vragen. De dochter schakelt Marcel, de schrijver, in om onderzoek te doen. Wat klopt nou wel en wat niet? Na enig aarzelen stemt hij toe, om meerdere keren te willen stoppen. Op cruciale momenten wil zij stoppen. Wat ze gaandeweg opsporen is niet altijd gezellig om te horen en te lezen. Het is ook confronterend om erachter te komen waar er gelogen is en waar niet.

Bovendien is het zoeken naar een speld in een hooiberg. Alles wat Cyrilla’s moeder Irene verteld heeft geeft niets prijs aan namen, data en plaatsen. Waar te beginnen? Ze beginnen met wat ze wel hebben. Het zijn dagboekfragmenten en verhalen die anderen kunnen steunen dan wel teniet doen. Door genealogisch onderzoek, onderzoek in archieven, terug te gaan naar bepaalde plekken, ook in het buitenland, en mensen te interviewen komen ze langzaam maar zeker iets op het spoor dat lijkt op bewijs. Het is een langzaam ontrafelen van een in elkaar geknoopt bolletje wol.

Voor Cyrilla, de dochter, is het een aaneenschakeling van emoties. Woede, verdriet, ongeloof en berusting wisselen elkaar af na elke teleurstelling of klein geluk. Hoe kon haar moeder het verleden zulke verdraaiingen geven? Waarom vertelde ze niet waar ze vandaan kwam? Wat was er nou wel gebeurd en wat niet? Langzamerhand, door de verdere ontrafeling, is het vooral bij Marcel duidelijk dat Irene echte redenen had om haar leven zo in te kleuren en bepaalde (soms cruciale) gebeurtenissen weg te laten of te verdraaien. In het laatste deel van het spannende en meeslepende boek kom je het te weten. En zelfs iets meer.

We zijn geen vrienden. We kennen elkaar omdat je jaren geleden een blogcursus bij me volgde. Een paar jaar geleden overleed een oud cursist door ziekte, maar zij was al wat ouder. Wat ik zeg, we zijn geen vrienden. We waren collega’s, we woonden in dezelfde stad. We kwamen elkaar weleens tegen bij een borrel. We kletsten over duurzaamheid. Tips voor leuke duurzame winkeltjes kwamen meestal van jou. Ik stuurde soms die tips weer door. Je liefde voor Azië was er altijd en verweven in je leven. Je woonde zelfs een tijdje in Chinatown. We volgen elkaar op de socials, de laatste paar jaar vooral via je blog. De ironie. (…)

En nu lees ik dat je nog maar een paar dagen hebt. Ik kan er niets aan doen maar ik ga meteen terug naar de laatste dagen van mijn moeder, thuis in haar bed, en hoe dat was. Ik zie een foto van een vermagerde vrouw met nog een plukje groenig haar dat, denk ik, ooit blauw geweest moet zijn. Je eet een ijsje, althans, je houdt een raket in je hand. En ik raak ontroerd omdat je nog jong bent en lacht en nog steeds zie ik de glinstering in je ogen. Hoe kan een jongedame ineens zo ziek zijn en nog maar een paar dagen hebben? En ik staar naar die raket.

Het is zo verdomd cliché maar soms wil ik mensen die klagen en het leven zo zwaar vinden door elkaar schudden want je verliest zo veel tijd! Voor je het weet kun je niet meer terug. Is het leven klaar. Moet je afscheid nemen. Is het alleen maar terugkijken en niet verder. Voel je je daar weer schuldig over want het had zo anders kunnen zijn.

Sommige mensen zijn niet je vrienden. Het zijn kennissen, getuigen of wandelaars die dezelfde route lopen en dan, om welke reden dan ook, een afslag nemen. Maar zij hebben iets wat je herkent of fijn vindt. Iets dat blijft hangen. En dat had jij.

Hij keek lang naar een foto aan de muur. Er stonden drie kleine kinderen op die schelpen aan het rapen waren aan zee. De lucht was uitgestrekt en vol met witte wolken. De kinderen bukten of zaten. Hij zuchtte. ‘Eerst was ik er niet, en toen was ik er wel.’ Hij bedoelde dat hij de laatste van het gezin was. ‘Eerst was ik een visje en toen een baby.’ We keken samen naar de foto. Ik liet hem vertellen. Waarom zou ik willen inbreken? ‘Mijn mama en papa riepen mij en toen was ik er.’

Een filosofisch gesprek met een kleuter. Kous af. Ik vond het een prachtig gesprek.

De afgelopen weken was Annegriet Wietsma, maker van De Deventer Mediazaak, bijna dagelijks bij ons thuis om een podcast uit de grond te stampen. De Zwembadclub. Annegriet Wietsma was kind aan huis bij ons, ik zag haar ‘s ochtends in de opnamekamer zitten bij Marco, en ‘s avonds ging ze weer naar huis. Je ontkomt er niet aan betrokken te raken bij de maak van een podcast. Soms werd er gevraagd mee te luisteren. Hoewel ik het liefst verrast wilde worden als de reeks eenmaal online was, kreeg ik toch details mee. Het waren drukke weken met veel opschonen, sound designen, nabewerken en stem opnemen.

Nu is het eindelijk zover. De podcast is helemaal klaar en online. Ik ben ook een beetje trots dat het nu door iedereen te beluisteren kan worden!

Nogmaals hier de link met alle afleveringen. Maar de podcast is ook via andere kanalen te beluisteren. Veel plezier!