Bij mijn ouders thuis staat een urn met hondenas erin. Voor mij is die urn een vaas waar ook bloemen in konden staan. Met een beetje water erin zou het meer leven uitstralen dan dood.
Toen mijn broer ging regelen dat Max, die bij de dierenarts in een hoekje van de kamer was ingeslapen, naar een dierenmortuarium vertrok om gecremeerd te worden, vroeg ik me af of Max echt in die urn zou zitten. Hadden ze nog andere honden bij elkaar geveegd en hondenas verdeeld? ‘Daar zit meer in dan bij die andere, Piet.’ ‘Maar die ene hond was groter.’
Ik kreeg een brief van de Dela. Met grote letters stond er: ‘Lieve, …’ De Dela vindt dat je beter bij leven je dierbaren kunt vertellen wie je in je hart draagt. Ik verscheurde het papier. Zij verdienden verdorie bakken met geld aan de dood.
Een tijd geleden las ik Tijdpost, een onderdeel van de Trouw. Het ging over rouwen en de leegte ervan. De oproep was om jouw leegte van rouw te omschrijven. Ik mailde mijn leegte van rouw. Er waren mensen die rouwden om andere mensen. Natuurlijk hakt dat er behoorlijk in. Mannen zonder vrouwen en vrouwen zonder mannen. Stilte in huis. Als de telefoon gaat in eerste instantie denken dat je man belt, maar dat kan helemaal niet. Hij is dood.
Of telkens het antwoordapparaat terugluisteren want daar stond zijn laatste berichtje op. Je kunt het niet wegdoen want je bent bang dat je zijn stem vergeet. En weet je, na een aantal jaren vergeet je een stem ook.
Geur. Dat je in de badkamer staat en jezelf afdroogt maar ineens stopt met wrijven want je ruikt oma. Dat kan helemaal niet want oma is er al jaren niet meer. Het was om precies te zijn drie dagen voor je verjaardag dat je oma vaarwel zei en ze later uitgestrooid werd over een nat veldje in de winterkou. Maar je zou zweren dat oma voorbij kwam. Je rook haar immers toch?
Rouw zorgt ervoor dat alles in jezelf trager gaat dan de rest van de hele wereld. Terwijl je langzaam koffie zet sjezen de nieuwsitems als raceauto’s langs je heen en kun je onmogelijk bijbenen wat er allemaal gebeurt. De leegte van rouw, was de titel. Ik dacht aan dierenrouw. Bij mijn ouders thuis staat een urn met hondenas erin.