Wat gebeurt er als je voelt in alle delen van je lijf dat er iets totaal niet goed is aan een situatie, maar je houdt je mond om allerlei redenen. De lieve goede vrede wil je bewaren. Je wilt sowieso geen ruzie. Je zet misschien je baan op het spel. Klokkenluiders staan te boek als matennaaiers, dat wil je niet zijn. Bovendien, je zal maar de enige zijn die opstaat en gaat protesteren. Je weet wel dat gros van je collega’s, teamleden, mede-studenten of vrienden precies hetzelfde vinden want er wordt onderling vaak over gesproken, maar er is een verschil tussen klagen met elkaar en klagen in het openbaar.

Ik heb altijd een enorme hekel gehad aan klagers die in een groep gingen verder klagen, maar zodra het tijd was om aan de baas of manager uiting te geven van die klachtenregen hun mond hielden. Ook bewoners in een flat bijvoorbeeld, klagen graag gezamelijk in een lift. Het gaat achteruit, er is overlast, maar bellen, schrijven of samen iets organiseren om er meer geluid aan te geven is er niet bij.

Als je klaagt met elkaar verandert er niets. Als je klaagt bij de juiste mensen misschien wel. En daar kan een groep sterk in zijn.