In de war van de verwarde mens.

Ik ben een beetje in de war. De laatste tijd valt het me op, doordat ik bezig ben met schrijven over een fictief personage dat tijdelijk emotioneel in de war is, niet gek, en ik research moet doen en dus ook met hulpverleners praat, dat er veel berichten naar buiten komen over ‘verwarde mensen’. De ene verwarde mens steekt iemand in de trein overhoop en de andere verwarde mens schreeuwt moord en brand en nog een ander verward mens loopt over een spoor waardoor een trein voor onbepaalde tijd stilstaat. Wat is nou precies de verwarde mens en wanneer noemen we mensen verward? Ben je een verward mens of ben je iemand met verward gedrag?

(Deze blogpost bevat 1001 woorden.)

Jaren geleden werkte ik met een collega samen die meemaakte dat haar moeder langzaam maar zeker raar gedrag ging vertonen. Ze sliep slecht en was meer ’s nachts actief dan overdag. Ook was ze soms uren zoek en moesten zij, haar vader en zussen, hun moeder gaan zoeken. Was haar moeder altijd zo? Nee. Ze was een vrolijke slimme vrouw maar ze was emotioneel stevig uit balans en sloeg er geen aandacht aan. Pas toen ze ’s nachts met een keukenmes haar man dreigde aan te vallen en in een acute psychose bleek, werd ze geholpen.

Als er heel veel spanning ontstaat, mentaal en fysiek, kan het elastiekje knappen. De emmer loopt vol en loopt op den duur over. Een mens kan maar zoveel aan. De ene persoon kan meer hebben dan de ander, maar er zit geen eeuwige rek in een mens en de hoeveelheid trauma dat iemand oploopt. Het kan dus iedereen overkomen dat er teveel spanningen te verwerken zijn (verlies van dierbaren, huis, werk of door langdurige ziekte, ziekte van familie, financiële problemen en andere onverwachte gebeurtenissen die zich na elkaar of tegelijkertijd opstapelen.)

Nu merk ik dat ik moeite heb met de term verwarde persoon. Te pas en te onpas worden krantenkoppen volgeschreven met nieuwsberichten over verwarde personen. Verwardheid is namelijk geen eigenschap van mensen maar een oordeel over iemands gedrag en gedachten.
Laat ik even de term ‘verward’ opzoeken in het woordenboek:

Verwardheid: 1) Confusie 2) Ijlhoofdigheid 3) Onordelijkheid 4) Ongeregeldheid 5) Perplexiteit 6) Troebelheid 7) Verwarring 8) Wanorde

Toen ik de hartverscheurende verhalen aanhoorde van mijn collega destijds wist ik dat het iedereen kan overkomen. De lijn tussen stevig in balans en even uit balans is vrij dun. Er zijn verschillen tussen forensische psychiatrische aandoeningen en (tijdelijke) emotionele verwardheid. Er is een verschil tussen krankzinnigheid en ‘zenuwlijders’.

Politie moet handhaven en hoeft niet te begrijpen. Als zij een verward persoon aantreffen nemen zij actie om rust te creëren. Orde in de wanorde scheppen. Waarom iemand reageert zoals ie reageert is niet aan hun maar aan de zorgunit waar een verward persoon naartoe gebracht wordt. Maar we noemen mensen die ander (vreemd, raar) gedrag vertonen al snel verward. Ik heb daar moeite mee.

Krantenkoppen worden deze periode gevuld met verdachten van terroristische aanslagen of pogingen daartoe en worden ook als verward bestempeld. Maar sommige van deze mensen zijn perfect bij goede zinnen en handelen vanuit een heilige overtuiging dat zij er goed aan doen. Dat vinden wij absurd, idioot en krankzinnig, maar zo’n persoon kan heel goed bij z’n volle verstand opereren.
De man die aan het loket staat bij de belastingdienst en zich niet gehoord voelt en in razernij ontsteekt hoeft niet meteen bestempeld te worden als verward. De beste man kan door het systeem door de mangel gehaald zijn zoals zovelen en uit pure wanhoop en machteloosheid geen andere manier meer vinden. Dat heet niet verward maar razend van woede.

Verward is nog niet gek.

Wat zijn verwarde mensen? Zijn dat mensen die hard praten? Die vloeken op straat? Chaos scheppen in de orde? Zijn mensen in de politiek sowieso verward omdat zij te ver van de samenleving staan? Ben ik in de war als ik even mijn bril kwijt ben en later ook nog mijn tas of omdat ik de naam van mijn buurvrouw even niet meer weet te herinneren? Zijn mensen verward omdat ze in hartje zomer nog steeds in hun leren broek rondlopen?

Wikipedia zegt:

‘Verwardheid is een psychische gesteldheid (psyche: gevoelens en gedachten) waarbij iemand zich niet meer kan oriënteren. Ook de reactie op signalen van anderen en prikkels uit de omgeving is verstoord. Het wordt moeilijk om nog adequaat te reageren. Het gevolg hiervan is dat de persoon de controle over zichzelf en de situatie kwijtraakt.’ Bron: Wikipedia.

Ik vind het een fascinerend onderwerp omdat werkelijk iedereen in de war kan raken.

Pas geleden las ik ergens dat vele klachten die als psychisch worden aangemerkt niet psychisch zijn. Doordat wij voorgeprogrammeerd zouden zijn door de maatschappij en daardoor zwaar gefrustreerd raken krijgen we klachten. Woede ontstaat niet in je psyche, zit niet tussen je oren maar zit in je lijf. Als je kwaad wordt voel je dit ook in je lijf, niet in je hersenen. Wat ik wil aangeven is dat niet iedere verwarde persoon die buiten loopt en chaos creëert verward is in zijn hersenen.

De mens lijkt geschapen om altijd grip te willen hebben en houden op situaties, zeker als zij geen grip kennen of de grip uit de handen is geglipt en de controle weg is. We zijn ons hele leven bezig met controle en grip houden. Het heeft positieve eigenschappen als het gaat bijvoorbeeld om medicijnen ontwikkelen zodat we beter worden als we ziek zijn. Wetenschappers analyseren vraagstukken om van iets onbegrijpelijks iets begrijpelijk te maken.
Het is echter een gegeven dat we niet alles onder controle kunnen houden en dat we moeten leren omgaan met de ongrijpbaarheid van acceptatie.

Het woord verward lijkt wel een samenraapsel van onverklaarbare en onbegrijpelijke gedragingen van mensen dus bestempelen wij ze als verward. Maar niet elk verward persoon is ‘gek’ en daar gaat, met name de media, naar mijn idee snel de grens over.

Oververmoeid? Overbelast? Getraumatiseerd? Uitgedroogd? Hypo? Suicidaal? Of zelfs crimineel? Moeten we, de media vooral, niet andere woorden bedenken als we niet zo goed weten wat er gebeurt?

(Foto: pixabay.)

Dan ben je een bitch.

Het waaide.
Hard.
Vliegerweer.

We hadden een vlieger om mee te vliegeren, wat beter om dat niet te doen op het strand met de zon in je ogen en de wind in je haar? Sommige vrouwen hadden de zomer heel erg in de bol en zaten in zonnenjurkjes op handdoeken. Sommige mannen liepen stoer met ontkleed bovenlijf heen en weer. Kuilen graven.
De vlieger werd omhoog gewaaid. We vierden met het touw. Helaas de eerste keer zakte hij rakelings langs een zonnend meiske in het zand.

‘Ja, ze zeggen niet voor niets, vrouwen achter het stuur, bloed aan de muur. Geldt ook voor vrouwen die zonodig moeten vliegeren. Kunnen er niks van.’

‘Vrouwen aan het stuur, bloed aan de muur!’

Ik keek naast me. Iemand moest het tegen mij hebben.

Hij zat in het zand met zwarte korte broek, kaal hoofd, enorme tatoeage op zijn buik.

Smalend lachend. Hij had er zichtbaar lol in. Zijn twee kinderen naast hem snapten het niet. Dat was maar goed ook. Ik vertelde hem dat ik ging doen alsof ik het niet gehoord had. Hij was ook nog een beetje doof want ik moest het twee keer herhalen. Ik zei ook tegen zijn twee kinderen dat het beter was dat ik net deed alsof ik het niet gehoord had. Ze zaten er tamelijk stoïcijns bij.

Ik probeerde de vlieger weer omhoog te krijgen. Dat lukte. Ik liet het touw meegaan en de vlieger ging hoger de lucht in. Ondertussen besloot stoere papa met een van zijn zoontjes te gaan overgooien. Met een tennisbal. Dat ging even goed. Maar toen miste hij tot twee keer toe de bal die zijn zoon van amper vier hem toeworp. Ik kon het niet laten:

‘Moet je wel goed vangen hoor.’

Hij keek achterom. Hij was niet blij. Keek naar me alsof ik de eerste de beste bitch was die gemeen tegen hem was. Ja, wat wil je nou? Dat ik dan ook maar mijn mond hou? Mag een vent wel ‘grappig’ doen tegen een vrouw maar mag een vrouw geen lik op stuk geven?

Kotsen doe je alleen.

Het is een nare gewaarwording maar achteraf een bijzondere. Of misschien is bijzonder het verkeerde woord, maar heeft het een bepaalde invalshoek; de manier waarop je lichaam wilt afstoten wat afgestoten moet worden. Verkeerd voedsel bijvoorbeeld. Of anderzijds een één of ander ‘iets’ dat in de weg zit en eruit moet omdat het schadelijk is. Een lichaam is een huis waar indringers niet welkom zijn.

Het wordt bijna een symbolisch ding. Ik vind het wel iets moois hebben; overgeven. Ja, ik heb nu makkelijk praten, ik geef niet meer over. Ik gaf over in de nacht van donderdag op vrijdag. Er lag een baksteen in mijn maag die met zijn randen tegen mijn maagwand wreef. Heen en weer. Ik wilde slapen maar ik kon niet; ik had het stervenskoud en lag met een dik vest in bed, een dekbed eroverheen en een fleece deken. Ik bibberde en de nacht tikte zijn minuten weg.

Sommige mensen weten precies wanneer zij moeten overgeven en sommige mensen niet. Met een opgeblazen buik, aankomende misselijkheid gooide ik het dekbed van me af. Het is de afstand van slaapkamer naar w.c dat alles zo ondraaglijk maakt. En je voelt je alleen op de wereld, ondanks dat iemand die je dierbaar is zachtjes vraagt of hij iets voor je kan doen. ‘Nee hoor.’ kermde ik. Ik kots wel alleen. Sommige dingen in deze wereld doe je gewoon alleen. Ze zeggen dat je alleen geboren wordt en alleen sterft maar kotsen is ook een allenigding.

Het moment van de omgedraaide maag; spieren die zich ineens samenspannen, de overgave van het overgeven zodat de maaginhoud via de slokdarm naar buiten wordt geduwd, alles geconcentreerd op maar één activiteit namelijk het kotsen, is een inspanning zoals je een berg op sjokt. Of te weinig lucht krijgt, pijn hebt overal en neervalt. Of persweeën riep iemand. (Ik weet het niet, van die persweeën, maar ik kan de connectie moeilijk leggen tussen kotsen en een kind baren.)

Overgeven is letterlijk over • geven = Abandonneren, Capituleren, Eraan geven, Laten varen, Zich uitleveren; Braken, Uitbraken, Vomeren; Kotsen, Overdelen, Spugen. Het moet eruit. Of je nu wilt of niet.

Ik heb een enorme fascinatie met overgeven. Ja, natuurlijk. Ná het feit.

Door de site te te blijven gebruiken, ga je akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie

De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.

Sluiten